DEELPROJECT VOLMOLENLAAN
Participatief traject voor de heraanleg van de Volmolenlaan
Uitvoeringsplan (2023-2026)
Uitvoering heraanleg Volmolenlaan
Op 14.07.2023 besliste het college van burgemeester en schepenen (= CBS) om het studiebureau 51N4E aan te stellen om het conceptueel plan (waarmee het proefproject werd afgesloten) technisch verder uit te werken en te vertalen in een volwaardig uitvoeringsontwerp én bijhorend aanbestedingsdossier zodat de Volmolenlaan ook effectief kan heraangelegd worden.
Tijdens een infoavond voor de bewoners van de Volmolenlaan én omliggende buurt (25.08.2023) werd door medewerkers van de stad en de betrokken schepen de planning van de ontwerpfase en de aanvang van de werken toegelicht.
Ook het tijdstip en de inhoud van de contactmomenten met de bewoners die tijdens het uitwerken van het technisch dossier voorzien worden, werden die avond toegelicht.
Hiervoor werd gebruik gemaakt van 3 panelen.
Er werd een kernteam opgestart met vertegenwoordigers van de stad Leuven (incl. de groendienst), 51N4E, Plant en Houtgoed en ARA. Tijdens enkele vergaderingen van dit kernteam werden n.a.l.v. het thema “groenaanleg” ook vertegenwoordigers van de vzw “Ontharding Redingenhof” en de beide coördinatoren van het “peters & meters – project uitgenodigd.
Het uitvoeringsplan werd in maart 2024 door het CBS principieel goedgekeurd en is ondertussen na een plaatsbezoek door het kernteam einde augustus door 51N4E omgezet naar een definitief ontwerp.
In de loop van het najaar 2024 wordt er door het kernteam gewerkt aan een aanbestedingsdossier. Het is de bedoeling om het aanbestedingsdossier nog voor het einde van 2024 door het CBS te laten goedkeuren.
Info- en individuele sessies najaar '23 - voorjaar '24
Na het infomoment van 25.08.2023 werden er door het kernteam nog drie extra partipatiemomenten voor de bewoners van de Volmolenlaan georganiseerd. Deze werden telkens georganiseerd in het atheneum Redingenhof.
Op 22.11.2023 was er een algemene toelichting bij het voorontwerp van de heraanleg met een infomarkt en mogelijkheid tot vragen stellen aan de aanwezige experten.
Op 11.01.2024 werden via een presentatie een aantal prangende onderwerpen aangekaart die betrekking hebben op zowel het publiek domein als de private kavels:
- Afkoppelen regenwater van afvalwater;
- Aanleg van de verhardingen naar de toegangen aan de oneven huisnrs;
- Uitleg m.b.t. vergunningenbeleid bij heraanleg van de private verhardingen;
- Herinrichting privatieve kavels ((oprit, voortuin, plaatsen regenwatertank, enz.). Wie kan mij en mijn project ondersteunen? Wie moet ik contacteren in verband met vergunningen? Wat zijn mijn verplichtingen? Heb ik recht op subsidies?
Na deze beide sessies werd in de loop van februari 2024 aan de bewoners de kans gegeven om tijdens een individueel overleg contact te hebben met het ontwerpteam om bezorgdheden, aanvullingen, ……… bij het ontwerpplan door te geven en toe te lichten.
Op 16.05.2024 was er een derde sessie over de toekomstige groeninrichting in de heraangelegde Volmolenlaan.
De leden van de vzw “Ontharding Redingenhof” werden door het kernteam actief bij de organisatie van deze sessies betrokken. De planningen, enerzijds van het proces naar het uitvoeringsplan toe en anderzijds het KOW – project werden door de vzw maximaal op mekaar afgestemd zodat mensen en middelen zo efficiënt mogelijk konden ingezet worden en bewoners en andere betrokkenen stap voor stap in beide processen werden meegenomen.
Vooral bij de inhoudelijke voorbereiding van de derde sessie over de groeninrichting was de inbreng van de vzw en vooral van de coördinatoren van de “peters & meters van de buurtplantsoenen” cruciaal. Hun ervaringen en opmerkingen, verzameld via een enquête, werden tijdens een werkvergadering op 07.03.2024 getoetst aan het voorontwerp van groenaanleg dat door Plant en Houtgoed was voorbereid. Een en ander leidde tot de nodige aanpassingen aan het voorontwerp.
Tijdens de sessie op 16.05.2024 werd dan door PHG het aangepaste voorontwerp gepresenteerd met uitleg over beplantingswijze, onderhoud,…
Proefproject (2018-2024)
Project Volmolenlaan
Het participatief traject voor de heraanleg van de Volmolenlaan vormt één van de deelprojecten binnen het onthardingsproject Redingenhof. Ze vormt een essentiële schakel maar is ook een groot experiment voor de manier waarop open ruimte kan worden vormgegeven, aangestuurd vanuit de bewoners en gebruikers.
Mobiliteit
Binnen het thema mobiliteit werd het verkeerskundige kader voor de Volmolenlaan opgebouwd.
Een strategie waarin elke gebruiker van de straat in de toekomst gelijk zal zijn, het parkeren georganiseerd zal worden maar vooral door optimalisatie van het wegprofiel een maximale ontharding kan worden bereikt.
Waterhuishouding
Eén van de belangrijkste aanleidingen voor ontharding, is de problematiek rond waterhuishouding.
Een goede integratie van die waterhuishouding in het project maar vooral ook de gedragenheid van de strategie door de bewoners is onmisbaar voor het project.
Landschap en publieke ruimte
De grootste winst die met dit project nagestreefd wordt, is het samen bouwen van een heraanleg-strategie voor de gedeelde open ruimte door bewoners en gebruikers zelf. Ook de programmatie en onderhoud zullen samen met de bewoners georganiseerd worden.
Co-creatief proces voor
ontharding in de Volmolenlaan
Workshops en infomoment
Het proefproject heeft, net als zovele andere zaken in ons leven, te maken gehad met de strenge regels tijdens de lock downs. Een aantal maanden lag het project, net zoals de rest van de maatschappij, zo goed als stil. Via de verspreiding van een informatiefilm, gemaakt met medewerking van de stad Leuven, werd in april 2021 het project bij de bewoners van de Volmolenlaan opnieuw gelanceerd.
2021 werd het jaar van een intensief participatief proces met de bewoners van de Volmolenlaan.
Er werden immers workshops georganiseerd op 21.05., 21.06. en 21.10.2021. Deze werden door het studiebureau, samen met de leden van de vzw zeer grondig voorbereid én gedocumenteerd.
In deze periode waren een aantal Covid-regels nog volop van kracht. De drie workshops werden daarom ook steeds buiten - o.m .op de overdekte speelplaats van het atheneum Redingenhof of op de straat -, in beperkte groep en met mondkapje op georganiseerd.
Op basis van de insteken, afspraken, opmerkingen, suggesties,… uit deze workshops werd er door het studiebureau een ontwerp van syntheseplan uitgewerkt.
Dit ontwerp werd in de loop van november 2021 tijdens een infomoment aan de bewoners toegelicht. Na verwerking van de laatste opmerkingen werd op 12 december 2021 het intensief participatief proces afgerond met een communicatie aan de bewoners, met toegang tot volgende documenten:
Van dit moment werd ook gebruik gemaakt om via een evaluatieformulier o.m. te polsen naar de gedragenheid van de synthesekaart. Dit gaf de volgende resultaten:
Er werd ook een samenvatting van deze evaluatie gemaakt die in maart 2022 verspreid werd onder de bewoners.
Privatieve wensenboek
Parallel aan het collectieve werk rond de heraanleg van de Volmolenlaan, werd ook aandacht geschonken aan de bezorgdheden en wensen van de bewoners en private eigenaars. Er werden in mei 2022 “contactfiches” waarop de bewoners, via verschillende thema’s, hun opmerkingen en ideeën konden noteren met een schets van de huidige situatie.
Er werden in juni 2022 ook bezoeken georganiseerd waarvoor bewoners zich konden inschrijven. Tijdens deze bezoeken werd met een expert de situatie besproken en verduidelijkt.
De contactfiches werden samengebracht en er werd een “privatief wensenboek” opgemaakt waarin de individuele wensen per huisnummer staan geregistreerd.
Het zal dienen als leidraad voor het studiebureau om zicht te houden op de ideeën, wensen en bezorgdheden van de bewoners om deze te integreren in het dossier richting uitvoering. Hierdoor kunnen de gewenste keuzes doorgevoerd worden en de nodige voorzieningen in het dossier ingebouwd worden zodat ook tijdens de uitvoering een wisselwerking met de bewoners kan worden gegarandeerd.
Project buurtplantsoenen (KOW)
In de loop van het proces dat de vzw “Ontharding Redingenhof” doorliep, ging er ook heel wat aandacht naar de toekomstige groeninrichting van de Volmolenlaan.
Op een aantal buurtplantsoenen werd na een workshop einde augustus 2020 door Plant & Houtgoed een naturalistische matrixbeplanting aangebracht. Dit gebeurde tijdens een plantdag op 28.11.2020 waar een groepje betrokken bewoners mee hielp aan het planten van 1.800 plantjes.
Een betrokken buur maakte een brochure “Wat werd er geplant”. Een jaar later was er ook nog een gezamelijke “bloembollen -plantdag.
Dit actieve groepje "peters en meters" nam in de loop van 2022 het beheer van een 12 - tal buurtplantsoenen in de Volmolenlaan over van de afdeling groenbeheer van de stad Leuven. Zij ondertekenden daarvoor een "Kom op voor je wijk - afsprakennota" die het tijdelijk gebruik van het openbaar domein regelt. Dit betekent concreet dat de peters en meters o.m. zelf instaan voor het onderhoud van de buurtplantsoenen en "jaar-rond" dienen te zorgen voor een verzorgde aanblik in het stadsbeeld. De voorbije jaren organiseerde het groepje 2 x /jaar een gezamelijke snoei - en opruimdag om aan deze afspraken tegemoet te komen.
De “peters en meters” organiseerden ook een evaluatie van de matrixbeplanting en op basis van deze evaluatie konden zij tijdens een workshop op 07.03.2023 een stevige stempel drukken op het aanplantingsplan dat Plant & Houtgoed voorbereid in het kader van het uitvoeringsplan.
(zie ook hieronder : Kom op voor je wijk – Groene Volmolenlaan)
Project Groene Volmolenlaan (KOW)
De positieve ervaring met het KOW – project “Peters & Meters” én de wens van meerdere buurtbewoners om, in afwachting van de effectieve heraanleg van de Volmolenlaan en de herinrichting van de openbare ruimte, op korte termijn al concrete stappen te ondernemen om de leefbaarheid en de milieukwaliteit van de straat te verbeteren was voor de leden van de vzw het signaal om in de loop van februari 2022 een nieuw KOW – project aan te vragen.
Binnen dit project dat in september 2022 werd goedgekeurd, werden drie interventies voorzien:
Interventie 1: Het planten van nieuwe bomen op (groene) publieke grond (timing: winter 2022)
Door komend plantseizoen bomen te planten op locaties die anticiperen op de toekomstige heraanleg van de straat, wordt voorsprong genomen op hun groei. Het groene karakter van de straat kan hierdoor al een start nemen
Interventie 2: Professionele coaching en begeleiding bij het onderhoud van het groen door de buren (timing: in de loop van 2023)
Hoewel buren enthousiast kunnen zijn over het verzorgen van het straatgroen, missen de meesten de nodige kennis. Professionele coaching en begeleiding versterken de toeeigening van het groen en aanvaarding van nieuwe vormen van groen. Dit groepsgebeuren versterkt ook de sociale cohesie.
Interventie 3: Tijdelijke installaties voor collectief gebruik en activering van de openbare ruimte (timing: zomer 2023)
Kleine fysieke dragers kunnen een aanleiding zijn om meer tijd in de openbare ruimte door te brengen en de buren te ontmoeten, en de collectieve ervaring van de openbare ruimte te verbeteren.
De mate van realisatie van de interventies zijn te lezen in het tussentijds verslag (en bijhorende brochure), ingediend in september 2023.
Het project liep ten einde in de zomer 2024. De eindevaluatie en bijhorende brochure werden door de vzw “Ontharding Redingenhof” ingediend eind oktober 2024.
